Η παράδοση μέσα από το παραμύθι

Πολλές φορές έχω αναφερθεί στην αξία των παραμυθιών όσον αφορά στην ανάπτυξη των παιδιών νοητικά, συναισθηματικά και κοινωνικά.

Τα παραμύθια, όμως, έχουν και τεράστια πολιτιστική αξία.

ΠΑΡΑΔΟΣΗ = "Το σύνολο των υλικών, πνευματικών, ηθικών, και γενικότερα πολιτιστικών στοιχείων του παρελθόντος που αποθησαυρίστηκαν μέσα από την ιστορική διαδρομή ενός λαού και συνθέτουν την πολιτιστική φυσιογνωμία και την εθνική ταυτότητα του, μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά με τον προφορικό ή  το γραπτό  λόγο και συμβάλλουν στην πολιτιστική εξέλιξη, με προϋπόθεση την προσαρμογή τους στην εκάστοτε κοινωνική πραγματικότητα και τη δημιουργική αξιοποίησή τους."

Ο θάνατος, ο πόλεμος καλού και κακού, η ειρήνη, ο πόλεμος, η εξουσία, τα φυσικά φαινόμενα, η θρησκεία είναι έννοιες που απασχολούν την κοινωνία κάθε χρονική περίοδο. Ο τρόπος, όμως, με τον οποίο προσλαμβάνονται και αποδίδονται αυτές οι έννοιες είναι υπόθεση της κάθε κοινότητας χωριστά. ΄Ετσι, η κάθε  κοινωνία, λόγω των ιδιαίτερων ιστορικών, πολιτισμικών, κοινωνικών, κλιματικών και γεωγραφικών συνθηκών δημιουργεί τόσο τον τοπικό πολιτισμό, την τοπική της  παράδοση,  π. χ. φορεσιά, έθιμα γάμου κλπ., αρχές της συμβίωσης, κώδικες επικοινωνίας, πρωτόκολλο συμπεριφοράς όσο και τη δική της μυθολογία, τους θρύλους, τις παραδόσεις, τα τραγούδια, τα παραμύθια και άλλα. Έτσι, στοιχεία της παράδοσης ενσωματώνονται πολύ συχνά σε παραμύθια και μάλιστα συχνά κατέχουν σημαντική θέση στην πλοκή τους.

Οι μύθοι, συνήθως, δημιουργούνται από διάφορες εικόνες, συνήθειες, κινήσεις της ζωής που συναντά κανείς μέσα στην κοινωνία των κυνηγών και των αγροτών. Αυτές οι εκφάνσεις της ζωής και τα διάφορα αντικείμενα, τα ζώα, τα φυτά που συναντούμε στους μύθους έχουν τη δική τους πραγματική σημασία και λειτουργία στο κυνήγι ή την καλλιέργεια, αποκτούν, όμως, συμβολική σημασία και το δικό τους ρόλο, και έχουν να επιτελέσουν δική τους λειτουργία μέσα στον μυθικό κόσμο και στην πολιτισμική παράδοση της κοινωνίας.

Για το λόγο αυτό, ίδια παραμύθια, από τόπο σε τόπο, ακόμη και μέσα στην ίδια χώρα, διαφοροποιούνται επηρεαζόμενα από τα τοπικά ήθη και έθιμα. Οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται από τις διάφορες παραλλαγές ανά τόπο δημιουργούν τον μύθο στην τέλεια μορφή και το πλήρες του περιεχόμενο. Ο μύθος, δηλαδή, είναι το σύνολο των ιστοριών που εξιστόρησαν τη στάση και δικαιολόγησαν την άποψη του ανθρώπου απέναντι στα μεγάλα προβλήματα της  ζωής.

Πριν ένα χρόνο, στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, προβλήθηκε ένα εκπληκτικό νοτκιμαντέρ, ονόματι "Πέρασα κι εγώ από κει κι είχα παπούτσια από χαρτί - παραμύθια, για πάντα" του Βασίλη Λουλέ. Ένα ντοκιμαντέρ που μας ταξιδεύει στον μαγικό κόσμο των παραμυθιών. Γιαγιάδες και παππούδες, λαϊκοί παραμυθάδες από τα χωριά των Τρικάλων αφηγούνται στον κινηματογραφικό φακό, με τον δικό τους εκφραστικό τρόπο, παραμύθια και ιστορίες με οικουμενικό και διαχρονικό χαρακτήρα.
 

Απολαύστε ένα απόσπασμα!!