17 Νοέμβρη

Είναι πολλά που μπορεί να πει κανείς για αυτήν την ημέρα. Μία μέρα που έχει χαραχτεί σε όλους τους σύγχρονους Έλληνες. Αυτούς που έζησαν την τραγωδία μιας χούντας κι εμάς τους νεότερους που κατά κάποιο τρόπο, όταν συνεδριάζαμε στα έδρανα του Πολυτεχνείου ονειρευόμασταν να επαναστατήσουμε ενάντια στην ανελευθερία της εποχής μας.

Ελευθερία...

Πολύτιμη, ακριβή, αιματοβαμμένη, πολυπόθητη ελευθερία.

Ελευθερία ενάντια στα καθεστώτα, τα πρέπει, τα στερεότυπα, τον εαυτό μας.

5 συλλαβές με απίστευτο βάρος. Αλήθεια πόσοι κλαίνε ακόμη τους νεκρούς του Πολυτεχνείου; Και πόσοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι νεκροί δεν υπήρξαν ποτέ;

Αποφάσισα μία βαριά νύχτα σαν την αποψινή, που φοιτητές προσπαθούν να οργανώσουν το εορταστικό τριήμερο του Πολυτεχνείου και έρχονται αντιμέτωποι με δυνάμεις καταστολής να μην πω πολλά και χιλιοειπωμένα.

Έτσι, επιλέγω να μιλήσω για έναν άνθρωπο που κατά την προσωπική μου άποψη αντιπροσωπεύει στο μυαλό μου τη λέξη Ελευθερία.

Και το όνομα αυτού... Νίκος Καζαντζάκης.

Φιλόσοφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, νομικός, κυνηγημένος στην πατρίδα του την Κρήτη ως αναρχικός, κομμουνιστής, άθεος, μηδενιστής. 

Μάλιστα σε μια από τις επισκέψεις του στην Κρήτη του ζήτησαν να κάνει και γραπτή δήλωση για την ως τότε δράση του και να εκθέσει τα κοινωνικά του φρονήματα. Το μόνο που ποθούσε βαθιά μες την ψυχή του ο Καζαντζάκης δεν ήταν τίποτε άλλο παρά αυτό που έγραφε στο φίλο του Δημήτριο Καλογερόπουλο το 1908 από το Παρίσι: ‘’Θέλω να σχηματίσω μια ατομική, δική μου αντίληψη της ζωής, μια θεωρία του κόσμου και του προορισμού τ’ ανθρώπου και σύμφωνα μ’ αυτήν, συστηματικά και με ορισμένο τρόπο και πρόγραμμα, να γράφω ό,τι γράφω’’. Γι’ αυτό ο Καζαντζάκης έγινε πολίτης του κόσμου. Δεν τον χωρούσε ο τόπος, όπου κι αν πήγαινε. Έψαχνε, αναζητούσε, δεν ησύχαζε ποτέ. Κέρδισε επάξια τον τίτλο του cosmopolitism universalis, ποτέ όμως δεν αποποιήθηκε την ταυτότητα του Έλληνα, κυρίως δε του Κρητικού. Λέγεται ότι σ’ όποιο μέρος του κόσμου κι αν ταξίδευε, κρατούσε πάντα μια χούφτα χώμα από τη γη που τον γέννησε. ‘’Όπου παώ κρατώ πάντα ανάμεσα στα δόντια μου σα φύλλο δάφνης την Ελλάδα’’, έλεγε με υπερηφάνεια.

Η Ελευθερία ήταν μία από τις σημαντικότερες αξίες για το σπουδαίο Καζαντζάκη. 

 ‘’Δε χύνεται ποτέ άδικα το αίμα. Δεν το ‘χεις ακουστά πως ένας σπόρος είναι η λευτεριά, μα δεν ποτίζεται αυτός με νερό για να πιάσει, παρά με αίμα’’, δήλωνε με έμφαση.

Η αναζήτηση κάποιου σκοπού, ενός νοήματος, απετέλεσε το κύριο μέλημά του, όταν οι άλλοι νέοι της ηλικίας του χαιρόντουσαν τη ζωή με το δικό τους ανέμελο τρόπο. Γράφει στο έργο του ‘’Βραχόκηπος’’:’’Ποιος είναι ο δρόμος για την εκπλήρωση του δικού μου του νόμου; Να διαταράξω την τάξη, να συντρίψω το πρωτόκολλο, να ξεστρατίσω από τους προγόνους. Να αλητεύσω στ’ απαγορευμένα, στις αγέρωχες κι επικίνδυνες περιοχές του αβέβαιου. Να δέχουμε ατάραχος ακόμη περισσότερο: σαν ευλογία την κατάρα του πατέρα και της μάνας. Να έχω το θάρρος να είμαι μόνος’’

Δεν θα αναλωθώ όμως άλλο σε εκφράσεις κλισέ που φιγουράρουν στα social media. Όσοι δε γνωρίζετε το Νίκο Καζαντζάκη μπείτε στη διαδικασία να τον ανακαλύψετε. Και όσοι τον έχετε συναντήσει σε κάποια βιβλία του κάντε μία προσπάθεια να τον ξαναθυμηθείτε. Εγώ τουλάχιστον αυτό θα κάνω απόψε...

Καλό εορταστικό μας τριήμερο!!